An Ayiti, kriz yo swiv youn ak lòt ak yon frekans de pli zan pli akselere. Tan relèv yo nan katòz ane (François Duvalier) ak sèz ane (Jean Claude Duvalier) bay plas nan entèval ki pi kout. Yo konvèje nan direksyon asenptotik limit kèk mwa nan gouvènman pwovizwa; kanpe pou respire, ak espwa pou dilye tansyon sosyal ak politik ki kapab boulvèse balans yo prekè ki bay ilizyon nan fonksyone “nòmal”. Vag siksesif nan kriz finansye oswa anons – fen 19yèm syèk la, premye pati ane 80 yo, premye deseni 21yèm syèk la ak jodi a – revele dezekilib ki genyen ant estrikti pwodiksyon echèk ak demand yo enkonpresib nan yon kwasans popilasyon k ap grandi. Men, yo tou revele eksè yo nan yon modèl demode nan gouvènans ki pa apwopriye ak bès ekonomik sa yo evidan.
Eta a sitou sèvi ak revni faktè ak transfè peye pa kay “okipe” yo ranpli devwa souveren li yo. Ak yon twal endistriyèl prekè tankou nou an, yon ekonomi prèske 60% depann sou enpòtasyon pou konsomasyon entèn li, baz taksab la redwi a efò ki fèt nan nivo ladwàn, revni ti biznis yo ak revni yon popilasyon pòv jeneralman. .
Pwen deba anndan gouvènman an limenm: 96,5 milya goud bidjè nasyonal rektifye a. Nan absans yon mache travay ki ann amoni ak kwasans popilasyon aktif la ak yon anviwonman biznis ki pa twò propice pou kreyasyon konpayi yo, 96,5 milya goud bidjè nasyonal 2020-2021 la vin tounen defi tout konfwontasyon yo ak tout konfwontasyon yo. lanvi.
Kòm rezilta eta sa a, dè santèn de milye de jèn yo lage nan lari a grasa yon lidèchip difize: trafikan dwòg, tchoul, politisyen ak asirans yon kliyantèl prizonye, nouri sant jèn sa a. vin, nan mwens pase dis ane, mèt yo nan tè a. An reyalite, kay sa a konstitye yon mache prizonye pou eleksyon bloke yo ki tounen nòmal pou tout enstitisyon peyi a.
Chanjman nan pwosperite pataje se yon nesesite istorik. Sosye nan kalitatif nan direksyon pou yon ekonomi pwospere ak plis ekitab pral pran plas ak Aparisyon nan kouch entèmedyè ki kapab jenere pi gwo demann sòlvan. Nou tout pral pi rich: leta, biznis ak kay.
Men, chanjman sa a pa ka fèt nan kad estrateji aktyèl la nan gouvènans brad nan yon korse nan konsantrasyon ak santralizasyon. Nouvo souf sa a mande yon afektasyon efikas ak efikas nan gwo mouvman kapital pa yon mas kritik popilasyon k ap travay atravè peyi a; ki mande nouvo enstitisyon finansye ak ekonomik. Apo kalitatif nan direksyon pou yon ekonomi ki pi rich, modèn ak ekitab pa ka fèt san transfòme gouvènans lokal; Sa vle di, ekipe ak resous imen ak materyèl, ak konpetans administratif ak legal satisfè bezwen yo nan yon estrikti plis enklizif nan ekonomi an. Anfòm la pral fè mal pou yon ti tan. Pèt la nan yon sitiyasyon monopoli, ak konsekans nan pri lwaye sitiyasyon, pral pè plizyè operatè yo. Sepandan, sa a se jis yon pè. Avèk aparisyon jèn moun ki pi rich yo, demann yo pral pi gwo: avyon, otèl, restoran ak bwat ki gen plis moun. Yon moun ka chwazi chemen pwosperite pataje oswa chemen pwòp tèt ou destriksyon.
Commentaires